بقایاى شهر قدیمى فرح آباد به وسعت ۳۰ تا ۴۰ هکتار، در فاصله تقریبى ۲۸ کیلومترى راه اصلى ساری – فرح‌آباد و در فاصله دو کیلومترى ساحل دریاى مازندران قرار دارد. از مهم‌ترین بقایاى این شهر، مسجد و مدرسه قسمت‌هایى از یک پل، دیوار باقى مانده از یک قصر و حمام متعلق به دوره صفوى را مى‌توان نام برد.

این محل در زمان شاه عباس اول بندرى آباد و پررونق بود تا جایى که لقب دارالسرور و حتى دارالسلطنه را به آن اختصاص دادند. شاهان صفوی، بویژه شاه عباس، علاقه خاصی به این محل داشته و همه ساله، تابستان، مدتی در این شهر اقامت می کردند. این شهر در اواخر سلطنت شاه عباس دوم توسط روس‌ها به آتش کشیده شد و روس‌ها پس از کشتار همگانى و به آتش کشیدن کاخ جهان‌نما (قصر معروف شاه عباس بزرگ) از راه دریا گرختند.

بناهای مجموعه فرح آباد شامل کاخ، پل، مسجد، آب انبار، حمام، کاروانسرا، مدرسه، بازار و خیابان های متعددی بوده است که در اطراف رود تجن ساخته بودند. متأسفانه این مجموعه ی زیبا در قرون اخیر در اثر عوامل طبیعی، جنگل کاری و توسعه کشاورزی تخریب شده است، ولی آنچه از بقایای آن مشاهده می شود دلالت بر شکوه و زیبایی آن در عهد صفوی دارد.

پى بردن به نقشه اصلى شهر نیازمند بررسى و حفارى علمى است. با توجه به وضعیت موجود مى‌توان گفت که شهرسازى این منطقه مانند دیگر طرح‌هاى شهرسازى دوره صفویه در شهرهاى اصفهان و قزوین بود و هسته اصلى مجموعه را میدان مستطیل شکلى تشکیل مى‌داد که از شمال به کاخ جهان‌نما منتهى مى‌شد.

مسجد و مدرسه فرح‌آباد

در میان همه آثارى که در مجموعه فرح‌آباد ذکر شد، تنها مسجد به دلیل پایگاه مردمى خود، بر جا مانده است. این مسجد در زمینى مستطیل شکل به ابعاد ۷۵٭۶۵ متر قرار دارد و فرم آن چهار ایوانى است. ایوان اصلى مسجد با گنبد بزرگ آجرى در قسمت جنوبى که محراب نیز در آنجا واقع است، قرار دارد. در دو طرف ایوان دو شبستان عظیم قرار دارد و پیرامون حیاط را حجره‌هایى براى درس طلاب، در بر گرفته است. بناهاى ضلع شمال به رباط و کاروانسرا بیشتر شباهت دارد و احتمال مى‌رود که براى استراحت مسافران بوده است.

مسجد جامع فرح‌آباد، سارى

ورودى مسجد در ضلع شمالى آن قرار دارد و سردر ورودى آن روزگارى مزین به کاشى‌هاى هفت رنگ بود. از مناره‌هاى این مسجد تنها پایه‌هاى آن پابرجاست. آب مورد استفاده این مجموعه به وسیلهٔ جوى‌هاى روباز آجرى با شیب‌بندى ملایم از رودخانه تجن وارد حوض حیاط مرکزى و آب مازاد از ضلع غربى آن خارج مى‌شد. از تزیینات مسجد نشانه‌هایى باقى است که مى‌توان به کاربندی، کاشى‌کارى و مقرنس‌کارى اشاره نمود.

کاخ جهان‌نما

کاخ جهان‌نما با توجه به عظمت معمارى و تلفیق هنر شرق و غرب که به صورت نقاشى روى دیوارهاى آن به کار رفته، به این نام مشهور شده بود. بقایاى این کاخ در قسمت شمالى مجموعه تاریخى فرح‌آباد و در غرب رودخانه تجن قرار دارد. با توجه به برج و بارها، ساختمان دواشکوبه، زمین بازى چوگان و همچنین با توجه به روایت مورخان و جهانگردان دربارهٔ ویژگى‌هاى آن، مى‌توان گفت که مجموعه فرح‌آباد یکى از مهم‌ترین شهرهاى آباد زمان صفویه بوده است.

پل شاه عباسى

پل آجرى نیمه ویران فرح‌آباد، به صورت شرقی-غربی، با ملات ساروج و آجر بر روى رودخانه تجن احداث شده بود. این پل داراى هفت چشمه بود که امروزه به جز چند چشمه طاق، قسمت اعظم آن آسیب فراوان دیده است.

سواحل زیبای فرح آباد (خزرآباد) ساری با بیش از ۱۵ کیلومتر مسافت ساحلی ماسه ای، مرداب بسیار وسیع چندین هکتاری و چشم نواز در کنار سواحل دریا و حضور پرندگان بسیار زیبای مهاجر، رودخانه بسیار عریض و طویل تجن از ابتدا تا انتهای فرح آباد، دشت های فراخ و جلگه های وسیع و سرسبز و حاصلخیز، آب بندان بسیار بزرگ و شکارگاههای پرندگان، صیدگاههای ماهیگیری در سواحل دریا و رودخانه و آب بندان و مرداب و استخرهای پرورش ماهی، آب و هوای استثنایی و بسیار فرح بخش، اراضی کشاورزی و جلوه های هر کشت، اراضی باغی و تجلیات درختان و میوه های متنوع و رنگی و… از جاذبه های جغرافیایی فرح آباد ساری است.

آدرس: فرح آباد ۲۸ کیلومتری شمال ساری

علاقه مندان به اماکن تاریخی و سنتی میتوانند با دیدن از این مجموعه تاریخی لحظات خوبی را برای خود ایجاد کنند.