در ایران قدیم، ساختمانی به نام یخدان یا یخچال همچون یخچال خشتی میبد، به منظور تولید یخ در فصل زمستان و نگه‌داری آن تا فصل تابستان می‌ساختند که از حیث معماری بسیار ارزشمند هستند. در معماری این ساختمان‌ها چه از حیث طراحی و چه از حیث مصالح، رعایت نکاتی مشاهده می‌شود که در نوع خود بسیار جالب است.

غار شگفت یزدان در نزدیکی روستای هفتهر در کوه بلندی به نام شگفت، در ۷۰ کیلومتری اردکان در استان یزد قرار دارد. غار اشکفت یزدان از ۳ حوضچه تشکیل شده و آب‌هایی که از سقف می‌چکیده در آنها جمع می‌شده است. غار شگفت یزدان یا غار اشکفت یزدان به علت صعب‌العبور بودن مسیر آن، در اوایل ورود مسلمانان به ایران، زرتشتیان برای اینکه آتش مقدسشان حفظ شود آن را به این غار منتقل کردند و مدت ۳۰ سال در آنجا از آن نگهداری می‌کردند.

آب انبار رستم گیو در شهر یزد و در محله ی زرتشتیان بر روی دشت صاف طبقات خاک رس قرار گرفته است. این بنای تاریخی در سال ۱۳۷۵ جز آثار ملی ایران با شماره ۱۸۲۹ به ثبت ملی رسید. آب انبارها در سرزمینی که ساکنان آن با آب و هوایی گرم و خشک روبرو هستند، حضور پر اهمیتی داشته اند و در تامین آب مورد نیاز مردم بسیار مهم بوده اند.

یکی از جاذبه های میدان امیرچخماق یزد ، آب انبار و زورخانه ای است که در ابتدای کوچه شیخ اسدالله قرار دارد . این زور خانه که با نام زورخانه صاحب الزمان معروف است یکی از بناهای تاریخی استان یزد محسوب میشود.

قلعه سریزد یکی از کهن‌ترین و بزرگ‌ترین صندوق امانات بانکی ایران و جهان بوده است. قدمت این قلعه تاریخی به حکومت ساسانیان (قرن سه تا هفت میلادی) برمی‌گردد. قلعه به‌منظور ذخیره‌سازی غلات و مواد‌ غذایی استفاده می‌شد که در آن زمان از ارزش خاصی برخوردار بود. علاوه‌ بر غلات، پول، طلا و زیورآلات روستاییان نیز در مواقع هجوم و غارت در این قلعه نگهداری می‌شد.

موزه مارکار بخشی از مجموعه مارکار یزد است و در زیرزمین آن قرار دارد. فاز اول این موزه در نوروز سال ۱۳۹۴ به سرپرستی اسفندیار اختیاری افتتاح شد و دارای بخش‌های مختلفی است. مجموعه مارکار یزد که قدمت تاریخی دارد و به ثبت ملی رسیده، حدود ۸۰ سال پیش توسط شخص نیکوکاری به نام پشوتن جی مارکار بنیان گذاشته شده و به‌عنوان پرورشگاه، خوابگاه شبانه‌روزی، دبستان و دبیرستان مورد استفاده قرار گرفته است.

آیا می دانید نقطه وسط ایران کجاست؟ سوالی جالبی است، با توجه به بررسی هایی که انجام شده است نقطه مرکز ایران در مرکزی ترین شهر ایران یعنی استان یزد قرار دارد. در این شهر ساعتی به نام مارکار در کنار مجموعه بناهای مارکار واقع شده که با توجه به موقعیت جغرافیایی که دارد دقیقا در مرکزی ترین نقطه ایران واقع شده است.

نخل امیرچخماق باقی مانده از دوره‌ی صفویه و ۴۵۰ سال قدمت دارد، اما بیشتر با نام «نخل حیدری‌ها» شناخته می‌شود و مانند دیگر نخل‌های شناخته شده نمادی از درخت سرو و آزادگی است که روی دستان ۱۵۰ نفر گردانده می‌شود.نخل یک سازه چوبی است که قسمت جلو و عقب آن از قطعات کوچک چوب به شکل نخلی بزرگ و شبکه شبکه ساخته شده و وسط آن با چوب اسکلت بندی شده است.

بنای آتشکده ورهرام در خیابان آیت الله کاشانی شهر یزد واقع گردیده و شامل ساختمان مشجری است که در قرن اخیر ساخته شده است. در این محل آتش مقدس که برای زرتشتیان مقدس می باشد و دارای قدمتی چند ساله بوده و باید همیشه روشن نگهداشته شود نگهداری و از آن مراقبت می شود. شایان ذکر است که قدمت آتش این آتشکده به هزار وپانصد سال می رسد.

میدان ساعت یزد یکی از قدیمی ترین برج های ایران و جهان است، با توجه به کتاب احوال و آثار نقاشان این میدان اولین میدان ساعت شهری جهان می باشد. میدان ساعت در محله قدیمی و با ارزش فهادان قرار گرفته است. در بدنه ی بنای برج ساعت می توان رد پای آثار دوران قاجاریه را مشاهده کرد، طاق و قوس ها، تزئینات آجری و کاشی کاری های منقوش به خطوط آیات و … به وضوح قابل مشاهده می باشد.