آبشار دو قلو یکی از زیباترین آبشارهای شمیرانات و محلی مناسب برای رفع خستگی کوهنوردانی است که به ارتفاعات صعود می کنند. این آبشار از ذوب شدن برف ارتفاعات البرز به وجود آمده است. برودت آب آن تا حدی است که حتی در تابستان نیز نمی توان مدت طولانی دست یا پا را در آب آن نگه داشت. در سرمای زمستان نیز که این آبشار یخ می زند، منظره ای چشم نواز و بی نظیر به وجود می آورد که جز با دیدن، درک این همه زیبایی ممکن نیست.

این آبشار، در ارتفاع ۲۷۰۰ متری از سطح دریا و نزدیک پناهگاه شیرپلا، در مسیر اصلی صعود به توچال قرار دارد. ارتفاع تقریبی این آبشار، ۲۰ متر است.

مسیر کوهنوردی به سمت آبشار در چهار فصل بسیار زیباست. تازه برگ های بهاری، خنکای تابستانی، رنگ های گوناگون پاییزی و برف سپید و یکدست زمستانی، هرکدام بیش از دیگری روح نواز و دل انگیز تر است.

از مهم ترین کوه های مورد علاقه کوهنوردان این منطقه، بند یخچال است. این کوه که سالها قبل بر اثر رانش زمین، در میان صخره ای بزرگ ایجاد شده است، محوطه ای وسیعی در شرق دره آبشار پس قلعه است که سنگ های بسیار بزرگی در اطراف آن پراکنده شده و اولین محل در ایران است که سنگ نوردی با میخ و طناب در آن انجام شده و همچنان ادامه دارد.

همچنین بند اسون که شامل صخره هایی بلند در انتهای باغ های دهکده پس قلعه می باشد نیز از کوه های مشهور این منطقه است که به بند مگس نیز معروف است. علاوه بر آن کوه های بازارک، تخت سرطان، شیرپلا و اسپید کمر نیز با عظمت و زیبایی خود، کوهنوردان را به سوی خود می کشانند.

در شمال شیرپلا، دو چشمه معروف نرگس و فرخلا قرار گرفته اند که آب این چشمه ها به علت برخورد با سنگ و ماسه بسیار گوارا هستند.

روستای پس قلعه

دهکده پس قلعه که در مسیر و در انتهای منطقه ییلاقی سربند و دربند واقع شده، در دو کیلومتری شمیران است. روستای پس قلعه در دره ای پر آب قرار گرفته و به دلیل زیبایی طبیعی بسیار، به ضیافت گاه کوه و پرنده و آبشار تبدیل شده است.
این روستا که بین ارتفاع ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ متری از سطح دریا و در ارتفاعات شمالی تجریش واقع شده ‌است، نزدیکترین روستای سنتی به شهر تهران است و مسیر اصلی صعود به بلندی‌ های کوه توچال محسوب می ‌شود. این روستا از پرتردد ترین جاذبه‌ های توریستی و مناطق گردشگری شهر تهران است.

قدمت این منطقه به پیش از اسلام برمیگردد، نشانه هایی از تمدن های کهن در این منطقه شواهد این ادعا هستند، قبور زرتشتی ها در انتهای آبادی در کنار چنار قدیمی و قصر شاه میران از امرای عرب از آن جمله است. رودخانه جاری در این منطقه رود جعفرآباد نام دارد که از به هم پیوستن ریزآبه های شیرپلا و اوسون تشکیل شده است.

پناهگاه شیرپلا

پناهگاه شیرپَلا پناهگاهی کوهستانی درکوه‌ های البرز شمال تهران است. این پناهگاه در ارتفاع ۲۷۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و مسیر آن از سربند، پس‌ قلعه و آبشار دوقلو عبور میکند. از شیرپلا تا قلهٔ توچال معمولاً سه تا چهار ساعت راه است. این پناهگاه در دو طبقه بنا شده و دارای امکاناتی چون خوابگاه با ظرفیت ۱۵۰ نفر، ناهارخوری، بوفه، نمازخانه و سرویس کامل بهداشتی و لوله‌کشی آب و برق است. راه اصلی ورود به این پناهگاه از سمت دربند می ‌باشد و پس از رسیدن به دو راهی اوسون باید به سمت راست (با توجه به علائم راهنما) حرکت کرد. در سمت راست این پناهگاه مسیر قله توچال و همچنین ایستگاه پنجم توچال موجود است.

مسیر و نحوه دسترسی

برای رسیدن به آبشارهای زیبای دوقلو می بایست از دربند در شمال تهران و از میان دهکده کوچک پس قلعه گذشت و سپس با حدود دو ساعت کوهپیمایی، به پناهگاه شیرپلا و آبشار دوقلو راه یافت. در برخی مناطق صخره ای مسیر نیز می بایست از طناب ها و سیم بکسل های نصب شده کمک گرفت.

پس از رسیدن به دربند و نگه داشتن خودرو، وسایل لازم را برداشته و کوهنوردی را آغاز می کنیم. در مسیر، تابلوهای راهنما نصب شده اند که راه درست دسترسی به آبشار دوقلو، پناهگاه شیرپلا، توچال، آبشار پسنگ و پیشوازاده ابراهیم را نشان می دهند. از کنار آبشار پسنگ می گذریم و مسیر خلوت تر و سخت تر میشود. ساخت و ساز نیز در آن کمتر دیده میشود؛ امّا راهی است که کاملاً مشخّص است و از تابلوهای راهنما و داده های کوهنوردان گذری نیز می توان بهره برد. آن اندازه راه را ادامه می دهیم و از پستی ها و بلندی های بسیار عبور میکنیم تا به نقطه آخر پستی و بلندی های عادی کوهستانی می رسیم و از اینجا به بعد راهی متفاوت، آغاز می شود؛ راهی که با بهره گیری از طناب و کمک میله های نصب شده در مسیر، باید آن را پیمود. در جای جای این راه، تابلوهای هشدار، نصب شده تا کوهنوردان و گردشگران را از خطرات ناشی از افتادن، آگاه کند. این مسیر با طناب های کلفت و میله های بسیارمحکمی که در دو سوی راه، نصب شده اند، مشخّص است.

تا آن جا که امکان داشته، در آسان سازی سختی مسیر کوشش شده است و با ایجاد پلّکان های سنگی و فلزّی، گذرگاهی، ساخته شده است که بسیار هیجان انگیز و دلهره آور است. در این مسیر با آبشارهای کوچک و بزرگ و زیبای بسیاری نیز رو به رو می شویم که فوق العاده هستند. از روی دو سه تا پل فلزّی نیز که بر روی رودخانه های کوچک و بزرگ مسیر، نصب شده اند می گذریم. هر چه که بالاتر میرویم، هوا سردتر و راه به دنبال بارش برف قدیمی لیزتر می شود، تا حدی که در برخی مناطق، مجبوریم فقط با کمک طناب های تعبیه شده در راه بالا برویم تا بر روی برف سر نخوریم. سرانجام پس از سه ساعت و نیم کوهنوردی پرهیجان به آبشار با شکوه دوقلو می رسیم، این آبشار زیبا، ارزش سه ساعت و نیم کوهنوردی را دارد.

امیدواریم با دیدن از این منطقه کوهستانی لحظات خوشی را در کنار خانواده خود بگذرانید.