کار نکردن شکم نوزاد از همان بدو تولد شروع می‌شود. یبوست نوزاد یا همان کار نکردن شکم نوزاد مشکل شایعی است که بیش از 15 درصد از نوزادان از آن رنج می‌برند. یبوست نوزادان در تقریباً تمام موارد خود به خود یا با انجام یک یا دو درمان طبیعی برطرف می‌شود. اما اگر این راهکارها موثر نباشد، باید برای درمان کار نکردن شکم نوزاد با پزشک مشورت کرد.

کارنکردن شکم نوزاد:
یبوست نه تنها وضعیتی آزاردهنده و دردناک برای بزرگسالان بلکه برای نوزادان نیز هست. در زمان یبوست نوزاد تماشای گریه و رنج کشیدن کودک دلبندتان از این ناخوشی بسیار دشوار است. بـیشتر کودکان که دچار یبوست می‌شوند، مشکل زمینه‌ای خاصی ندارند و به اصطلاح پزشکان یبوست آنها علت عملکردی دارد.

علائم کار نکردن شکم نوزاد:
یبوست نوزادان معمولاً با توجه به علائم زیر تشخیص داده می‌شود:
- دفع با تاخیر یا در فواصل طولانی (کمتر از دو بار در هفته) مدفوع کوچک، خشک و سفت
- درد و تقلا هنگام مدفوع کردن
- بدبو بودن مدفوع یا باد شکم
- نفخ شدید
- بی‌اشتهایی نوزاد
- بی‌حالی و انرژی نداشتن نوزاد
- گریه کردن نوزاد و ناراحتی، تحریک پذیری یا درد قبل از دفع
- خشک، سخت و گلوله‌ای بودن مدفوعی که به سختی خارج می‌شود.
- شکم کمتر از سه بار در هفته کار می‌کند.
- سفت بودن شکم نوزاد

دلایل کارنکردن شکم نوزاد:
در نوزادانی که وعده های غذایی آن ها مایع است احتمال ابتلا به یبوست بسیار کم می باشد اما با این وجود ممکن است نوزاد به این مشکل مبتلا شود. نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند.

بیشتر در معرض ابتلا به یبوست قرار دارند. شیر خشک می تواند مدفوع نوزاد را سفت بسازد. اگر نوزاد شما به پروتئین موجود در شیر حساسیت داشته باشد ممکن است به یبوست مبتلا شود. وجود لبنیات در رژیم غذایی مادر که ممکن است از طریق شیر به بدن کودک وارد شود می تواند باعث ابتلا به یبوست شود. همچنین می تواند به علت مصرف نوزاد بزرگتر از ماست و پنیر ایجاد شود.

وقتی نوزاد شما حدودا ۶ ماهه است چیزی که می خورد نوع مدفوع او را تعیین می کند. خوردن شیر گاو بیش از اندازه در نوزادان زیر دو سال می تواند منجر به یبوست شده و یا مصرف میوه هایی مثل موز، پوره سیب، غذاهای کمکی برنجی، نان، پاستا و سیب زمینی می تواند این مشکل را برای نوزادان ایجاد کند. کم آبی بدن نوزاد و همچنین بیماری ها و شرایط پزشکی باعث کار نکردن شکم نوزاد می شوند. دلایل دیگر یبوست نوزاد را در ادامه خواهیم آورد:
- تنگ بودن مجرای دستگاه گوارشی
- ابتلا به مشکلات ساختار عضلانی شکم مثل سندروم برون
- وجود ناراحتی هایی در سیستم عصبی یا عضلانی روده
- وجود مشکلات در ستون فقرات نوزاد
- مسمومیت های دارویی با ویتامن D و یا کمبود کلسیم
- کم کاری غده تیروئید
- وجود اختلالات روده از جمله ناتوانی در تحمل پروتئین شیر گاو
- اختلالات در بافت لوپوس
- مصرف مکمل های غذایی
- وجود اختلالات متابولیکی در بدن نوزاد
- تغییر عادت های غذایی نوزاد
- حساسیت های غذایی
- دشوار بودن مدفوع و کار نکردن شکم نوزاد

مدفوع نکردن نوزاد برای چند روز طبیعی است؟
نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند مخصوصاً اگر خوردن غذاهای جامد را شروع نکرده باشند و 2 تا 3 ماهه باشند می‌توانند براحتی دو هفته بدون مدفوع کردن را سپری کنند. شیر مادر در واقع همه آن چیزی است که بدن نوزاد شما احتیاج دارد. بنابراین تولید مواد دفعی از بدن نوزاد، بسیار کم است. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند تقریباً هرگز به یبوست دچار نمی‌شوند. فقط  در شرایطی که نوزاد احساس ناراحتی داشت، حتماً با پزشک متخصص اطفال نوزاد خود تماس بگیرید.

درمان کارنکردن شکم نوزاد یا یبوست نوزاد:
1- افزایش مصرف آب:
چه نوزاد شما با سینه یا چه با شیشه تغذیه شود، خیلی آسان بر حسب رژیم غذایی مایع اولیه ، می توانید تخمین بزنید که به میزان کافی آب مصرف می کند. اگر کودک شما نشانه های یبوست را نشان می دهد، سعی کنید به غذای او بعد از هر تغذیه 2- 4 اونس ( 1/2- 1/4 فنجان ) آب اضافه کنید تا به روده ها کمک کند به درستی کار کنند.

2- خوراک با فیبر بالا:
موز ، غلات برنج ، هویج و پنیر از مهم ترین رژیم های غذایی نوزادان هستند، آن ها هم چنین می توانند اثرات جانبی بر روی مدفوع داشته باشند؛ مواد غذایی مثل، زردآلو، گلابی، هلو و آلو گزینه های بهتری، برای کمک به جلوگیری از یبوست هستند.

3- درجه حرارت کودک را اندازه بگیرید:
تحریک مقعدی می تواند به حرکت روده کودک ،کمک کند. از وازلین برای چرب کردن دماسنج مقعدی استفاده کنید و آن را در مقعدکودک قرار دهید ؛ چند بار قبل از برداشتن آن ، نوک آن را به آرامی تکان دهید. تحریک اغلب باعث ایجاد حرکت روده می شود.

4- او را در حمام گرم قرار دهید:
حمام گرم تقریبا همه کس را تسکین می دهد استدلال این است که آب گرم به کودک شما کمک می کند تا آرام شود. به بدنش اجازه می دهد تا آنچه را که در بدنش نگه داشته است از بین ببرد زمانی که شما او را خشک می کنید نیز زمان مناسبی است که سعی کنید او را ماساژ تکنیکی تسکین دهنده دهید.

5- ماساژ شکم
با نوک انگشتان‌تان شکم نوزاد را به آرامی و در جهت عقربه‌های ساعت ماساژ دهید. اطراف ناف را نیز با حرکات دورانی و رو به بیرون ماساژ دهید. این کار تنش شکم نوزاد را برطرف کرده و  علائم یبوست او را کاهش می‌دهد.

6- نرمش
نوزاد را به پشت نگه دارید. پاهایش را در وضعیتی نیمه خمیده بگیرید. پاهای او را به آرامی حرکت دهید، مثل آن‌که در حال پدال زدن یک دوچرخه است. با سرعتی ثابت این کار را انجام دهید.
حرکت دوچرخه برای کودک‌تان بسیار لذتبخش است و روده‌ها را نرم می‌کند. نوزاد را در وضعیت اسکوات حمل کنید. کمی پاهایش را بالا بیاورید طوری که مثل یک خرگوش یا قورباغه روی ساعدتان اسکوات بزند. این کار کمی به انتهای روده بزرگ نوزاد فشار وارد کرده و به تخلیه‌ی شکم او کمک می‌کند.

7- استفاده از یک شیاف گلیسیرین:
با پزشک خود مشورت کنید که طبق سن نوزاد ، اندازه و مدت زمانی که یبوست دارد ، دقیقا چقدر از شیاف را باید استفاده کنید . ممکن است که پزشک 1/4 تا 1 شیاف کامل را توصیه کند .شیاف گلیسیرین معمولا طی 15-30 دقیقه باعث ایجاد حرکت روده می شود.

8- پوره کردن غذاها
اگر نوزاد هنوز شیرخوار است و خوردن غذاهای جامد را شروع نکرده است، بعضی از خوراکی‌های اشاره شده در بالا را پوره کنید و به او بدهید. به خاطر داشته باشید که میوه‌ها و سبزیجات فیبر طبیعی بالایی دارند که مدفوع را حجیم می‌کند. بعضی خوراکی‌ها بیشتر از بقیه به انجام عمل دفع کمک می‌کنند و شکم را به کار می‌اندازند.

9- تنقیه نوزاد
سر سرنگ حبابی تنقیه را با روغن زیتون چرب و لغزنده کنید. سپس حدود نیم اینچ از نوک سرنگ را وارد مقعد نوزاد کنید. حباب سرنگ باید حاوی حدود 1 تا 3 قاشق سوپخوری آب ولرم باشد. آب را به آرامی وارد روده کنید. مطمئن شوید که در حباب فقط آب وجود دارد و هوا داخل آن نیست. چند دقیقه صبر کنید تا نوزاد مدفوع کند. در صورت لزوم تنقیه را تکرار کنید.

جلوگیری از یبوست نوزاد:
از راه های زیر برای جلوگیری از یبوست نوزاد استفاده کنید:
غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه های تازه، سبزیجات، حبوبات و موز در رژیم غذایی نوزاد استفاده کنید. از غذاهای سرشار از فیبر در رژیم غذایی برای جلوگیری از یبوست و نفخ استفاده کنید.

نوشیدنی هایی مانند آب و آب میوه و سوپ به نوزاد بدهید. مایعات باعث هضم راحت تر غدا می شود و از یبوست جلوگیری می کند. هنگامی که نوزاد به هفت یا هشت ماهگی می رسد، برخی حرکات فیزیکی را در زندگی روزمره او قرار دهید. پیاده روی آرام یا چهاردست و پا کردن باعث طبیعی شدن حرکات روده می شود. سعی کنید زمان دستشویی رفتن نوزاد منظم باشد.

هشدارها:
- به کودک‌تان شیر گاو ندهید، زیرا هضم آن برای برخی کودکان دشوار است. به جای آن می‌توانید از شیر سویا استفاده کنید که مواد مغذی فراوانی دارد و گوارش آن آسان است.

- از شیرخشک کم‌آهن استفاده نکنید زیرا تاثیری بر یبوست ندارد و مانع رشد کودک می شود.

- به کودک غلات صبحانه برنجی، هویج، موز، پوره سیب ، نان سفید، محصولات لبنی (به جز ماست)، سیب زمینی یا پاستا ندهید. هم چنین، از مواد غذایی فرآوری شده یا تصفیه شده نیز پرهیز کنید.

- بدون مشورت با پزشک به کودکان ملین ندهید.