آرامگاه بوعلی سینا

آرامگاه شیخ الرئیس بوعلی سینا یا آرامگاه بوعلی سینا بنای یادبود شیخ‌الرئیس ابن سینا فیلسوف، دانشمند و طبیب مشهور ایرانی است که در میدان بوعلی سینا در مرکز شهر همدان واقع شده‌است و این اثر در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۸۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

تاریخچه

بنای آرامگاه بوعلی سینا در زمان قاجاریه ساخته شد. این مقبره به دستور دختری به نام نگار، نوه فتحعلی شاه، بنا شد.

در سال ۱۳۳۰ انجمن آثار ملی ایران به مناسبت هزارمین سالروز تولد ابوعلی سینا تصمیم به ساخت آرامگاهی جدید گرفت. طرح و نقشه بنای فعلی توسط مهندس هوشنگ سیحون به سبک معماری دوره و سده‌ای که بوعلی سینا در آن می‌زیسته از روی قدیمی‌ترین بنای تاریخ دار اسلامی یعنی برج گنبد قابوس در شهر گنبد کاووس اقتباس شده‌است.

کار ساخت بنای جدید آرامگاه در سال ۱۳۳۳ هجری شمسی به پایان رسید. محل آرامگاه جدید بوعلی منزل مسکونی و مقبره فردی بنام ابوسعید دخوک، دوست صمیمی بوعلی سینا بوده‌است که بقایای جسد بوعلی سینا هم به این مکان منتقل و دفن شد. در غرفه آثار بوعلی عکسی از جمجه بوعلی نیز در معرض دید گذاشته شده که هنگام جابجایی مقبره تهیه شده‌است.

مشخصات بنا

بنای آرامگاه تلفیقی از دو سبک معماری ایران باستان و ایران بعد از اسلام است. در طراحی این مجموعه از عناصری از هنر معماری سنتی ایرانی استفاده شده‌است. عناصری مانند برج، الهام گرفته از برج گنبد قابوس، باغچه‌ها متأثر از باغهای ایرانی، آب‌نماها الهام گرفته از حوض خانه‌های سنتی و نمائی با روکار سنگهای حجیم و خشن خارا که با سنگ گرانیت کوهستان الوند آراسته شده و نمودار کاخهای باستانی ایرانیان است.

به گفتهٔ سیحون (در کتاب نیم قرن آثار معماری و نقاشی سیحون) ۱۰ ستون ایوان نشانهٔ ده قرن پس از بوعلی ست (با توجه به اینکه ساخت این آرامگاه به مناسبت گرامیداشت هزاره بوعلی بود) و ۱۲ ستون برج نمادی از دوازده دانشی ست که بوعلی در روزگار خود بر همهٔ آنها چیره بود.

درحال حاضر تالار جنوبی آرامگاه به عنوان موزه محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیاء کشف شده مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد و دوران اسلامی اختصاص یافته و در تالار شمالی کتابخانه‌ای مشتمل بر ۸۰۰۰ جلد کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفه‌هایی مربوط به آثار بو علی سینا و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری می‌شود. مکمل این بنا بوستانی به شکل نیم دایره با فضای سبز است و نیز تندیس ابوعلی سینا در حالی که کتابی در دست دارد در ضلع شرقی میدان نصب شده‌است.

آرامگاه بوعلی سینا یکی از اماکن شلوغ و پر بیننده شهر همدان میباشد.