مشخصات
نقد و برسی
خواص و کاربرد:
طبیعت تاج‌ریزی، بسیارسرد و خشک است. این گیاه، کاهنده تب، بندآورنده خون، ضدّ درد، مُسکن، مُلیّن، مُدر، مُعرّق، مخدّر، ضدروماتیسم، ضدسرفه و ضدآسم است. خوردن مقدار کمی از میوه رسیده و تازه آن برای رفع یبوست، مناسب است. برای بهره‌برداری از این گیاه، مصرف روزانه سه‌مرتبه از دو تا چهار گرم خشک‌شدة آن به‌صورت دم‌کرده، توصیه شده است. میوة خشک‌شدة تاج‌ریزی‌های رنگین (زرد، نارنجی و قرمز)، یکی از اقلام دارویی معروف "جوشانده یا خورده‌جوشانده" است که معمولاً همراه با پرسیاوش، گل زوفا، گل بنفشه، ختمی خبازی، عناب و سپستان مورد استفادة فراوان قرار می‌گیرد. این داروی ترکیبی، در طب سنتی بسیار رایج است و به عنوان تب‌بُر، مُسکّن و مُلیّن، به‌خصوص برای کودکان به کار می‌رود
برگ‌ها و سرشاخه‌های گُل‌دار این گیاه، سمّی محسوب می‌شود و در مواد مختلفی اغلب به صورت استعمال خارجی استفاده می‌گردد. کُمپرس دم‌کرده و بخور خشک‌شدة آن، برای زکام، آب‌ریزش شدید و سردرد، مفید است. همچنین مالیدن جوشاندة آن، برای تسکین کوفتگی و ضرب‌دیدگی عضلات و رفع برخی خارش‌ها مناسب است. له‌شدة برگ و سرشاخه‌های گلُ‌دار تازة آن، به صورت استعمال خارجی برای ازبین‌بردن ورم‌های گرم، تسکین دردهای روماتیسمی و مفصلی، سوختگی‌های ناشی از آتش، زخم آبله، ورم‌ها و دردهای سرطانی، سودمند است
احتیاط:
به علت وجود مادة سمی سولانین در این گیاه، مصرف آن باید به مقدار کم و در بازه زمانی کوتاهی صورت گیرد. سمّیت آن در برگ‌ها و سرشاخه‌های گُل‌دار، بیشتر است؛ لذا در مصرف بیش از حد مجاز آن باید جانب احتیاط را مراعات کرد
