روستای تاریخی خورهه یکی از مکان‌های دیدنیشهر محلات است. معبد خورهه و ستون‌های سنگی آن از جاهای دیدنی روستای خورهه است. شهر محلات، پایتخت گل ایران است و یکی از شهرهایاستان مرکزی به حساب می‌آید. اگر در روزهای گرم سال قصد سفر به مکانی خوش آب‌وهوا را دارید، این شهر می‌تواند مقصدی مناسب باشد تا هم در چشمه‌های آب گرم و معدنی آن جانی تازه کنید و هم از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی آن دیدن کنید. علاوه بر این می‌توانید با سر زدن به دهکده‌ گل و با خرید گل و گیاه، آپارتمان و خانه‌تان را تزیین کنید. یکی از جاهای دیدنی محلات، روستای تاریخی و باصفای خورهه است که با داشتن آثار تاریخی مهم و باارزشی چون معبد خورهه، مقصدی جذاب و بکر برای بازدید محسوب می‌شود. پیشنهاد میکنیم اگر به شهر محلات سفر کردید حتما سری به این روستای تاریخی بزنید از دیدن جاذبه های آن لذت ببربد.

روستای خورهه کجاست؟

از مکان‌های گردشگری محلات، روستای باستانی و تاریخی خورهه است که در شمال شرقی آن و بین روستاهای دودهک ورین و آب گرم و در میان ارتفاعات هفتاد قله خورزن، سنگ‌تراش و طایقان قرار گرفته است. فاصله خورهه تا محلات حدود ۴۵ کیلومتر است و در بخش مرکزی این شهر قرار دارد.

چرا به این روستا، خورهه می‌گویند؟

معنای واژه‌ی خورهه را باید در اوستا جستجو کرد. در اوستا خورهه به معنی محل برآمدن خورشید بوده و کلمه خور هم به معنی خورشید و آفتاب و همچنین عمارت ییلاقی به کار رفته است.

خورهه، روستایی دیدنی

خورهه روستایی که در مطنقه‌ای کوهستانی با آب و هوایی مطبوع و دل‌انگیز قرار دارد که در فصل‌ بهار و تابستان مقصدی مناسب برای گردشگران است. مردمان این روستا فارس زبان هستند و بیشتر ساکنان فعلی روستا را افراد مسن و سال‌خورده تشکیل می‌دهد. خاک حاصل‌خیز خورهه برای کشت گیاهان دارویی مانند گل گاوزبان، پونه، شاتره، آویشن، خاکشیر، بومادران، اسپند، خارشتر و گون مناسب است که برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مفید هستند.

سوغات این روستا کرس بافی است و انواع قالی و قالیچه‌های کوچک در طرح‌های روستایی و انواع جوراب‌های پشمی و کرباس بافی از سوغات آن محسوب می‌شود. نان‌ شاته، نان معروف روستا است که با سبزیجات معطر خاصی پخته می‌شود.فتیر، شیری و آش‌های جو، بی بی سه‌شنبه، دوغ، شیر یا ترخینه شیر و غذاهایی مثل آبگوشت، کالجوش، اشکنه، خورشت‌کرفس، خورشت‌کنگر و بامیه، خشکبار، انگور و انواع لبنیات از خوراکی‌ها و غذاهای خورهه است. در این روستا جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متعددی وجود دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.

جاهای دیدنی روستای خورهه

معبد خورهه

تماشایی‌ترین و دیدنی‌ترین جاذبه‌ی شهر محلات معبد خورهه و ستون‌های سنگی آن است که زینت بخش خورهه هستند و شما می‌توانید از آن در کنار سایر دیدنی‌های این روستا بازدید کنید. در بدو ورود به منطقه خورهه، ستون‌های بلند قامت این معبد باستانی و شگفت‌انگیز را از دور نمایان است. این محوطه تاکنون چندین بار مورد کاوش‌های باستان‌شناختی و پژوهش قرار گرفته است و از آن شواهدی از دوران سلوکی، اشکانی، ساسانی و دوران اسلامی به دست آمده است.

معبد خورهه یادگاری از دوران پادشاهی اشکانیان است که دارای دو ستون سنگی و بلند به ارتفاع حدود هشت متر است. در ساخت ستون‌های خورهه، سنگ‌هایی معدنی از معدن سنگی که در شمال غرب آن و در فاصله ۵۰۰ متری قرار دارد، استفاده شده است. جنس این ستون‌ها از سنگ تراورتن است و به‌صورت شش قطعه روی هم سواره شده‌اند. فضاها، اتاق‌ها، راهروها و ایوان به‌همراه ۱۲ ستون‌ بخش‌های مختلف معبد را تشکیل می‌دادند که از این ستون‌ها همین دو ستون باقی مانده است. در زمان ساسانیان نیز این بنا همچنان مورد استفاده قرار گرفت و در آن ساخت و سازهایی انجام شد و در دوره‌ اسلامی و در ایلخانان نیز به گورستان بوده است.

سنگ نوشته

سنگ نوشته‌ای از دوران سلجوقی در نزدیکی خورهه وجود دارد که قدمت آن به دوران سلجوقی می‌رسد. مکان اصلی این سنگ نوشته، در کنار رودخانه قم‌رود است که از کنار این روستا می‌گذرد.

چشمه وزوان یا چشمه شوره

در روستای خورهه چشمه‌ای به نان وزوان وجود دارد. این چشمه در شمال معبد خورهه و آب آن سنگ ساز و غیر قابل شرب است. از نزدیکی محوطه خورهه نیز یک رودخانه گذر می‌کند که از رشته کوه‌های طایقان سرچشمه می‌گیرد.

غارشاه بلبل

یکی از غارهای روستای خورهه شاه بلبل نام دارد که بین این روستا و دلیجان قرار دارد. این غار دارای چشمه‌ای کم آب است و از نظر مذهبی برای اهالی منطقه غاری مقدس به شمار می‌آید و برخی از مردم همراه با خانواده نذورات و قربانی‌های خود را به پیرامون این غار می‌برند و در آنجا بین نیازمندان تقسیم می‌کنند. نزدیک این غار مجسمه‌ای وجود دارد که اهالی منطقه به آن نام «عمره» یا «عمرو» داده‌اند. عوامل طبیعی مانند باد و باران تا حد زیادی موجب فرسایش این مجسمه است.

غار سوراخ گاو

در شمال غربی روستا و در کوه سوراخ گاو نیز غاری به همین نام قرار دارد. این غار دارای شکاف‌های متعددی است که عبور از آن سخت است و در انتهای آن چشمه‌ای کم آب جریان دارد. گفته می‌شود که در گذشته سوراخ گاو، پناهگاه مردمان محلی در برابر حمله‌ی عشایر لر بوده است و اهالی روستا اشیای قیمتی را در این مکان مخفی می‌کردند.

امامزاده خورهه

در شرق معبد خورهه بنای امام‌زاده خورهه قرار دارد و در اطراف آن سنگ‌ها و قبور فراوانی موجود است که از جمله دو سنگ قبر برجسته مکعب مستطیل با تصویر سرو بلند و کتیبه‌هایی در طرفین آن، مربوط به سال ۱۰۳۱ و ۱۰۳۴ هجری قمری است. این امام‌زاده گنبدی مخروطی دارد و سقف آن تیرپوش است. توجه کنید که برای دیدن غارهای سوراخ گاو و شاه بلبل از اهالی روستا کمک و راهنمایی بگیرید تا با مشکلی مواجه نشوید.

اقامت در روستای خورهه

برای گشت‌وگذار در روستای خورهه عجله نکنید و نگرانی شب و اقامت را نداشته باشید؛ چراکه در این روستا دو اقامتگاه بوم‌گردی به نام‌های گنجینه خورهه و خورزن وجود دارد که شما بعد از خورهه گردی و بازدید از جاهای دیدنی آن می‌توانید شب را در این مکان سپری کنید.

چگونه به روستای خورهه برویم؟

اگر تصمیم گرفتید به روستای خورهه سفر کنید، پس کوله بار سفر را ببندید و راهی استان مرکزی شوید. اگر از تهران این سفر را شروع می‌کنید؛ باید از قم–سه راه سلفچگان (به‌سمت دلیجان) تا دوراهی دودهک را ادامه مسیر دهید و از دودهک به طول ۱۶ کیلومتر از یک جاده‌ی فرعی به‌سمت آب گرم محلات رفته تا به یک دوراهی که یک سمت به آب گرم محلات و سمت دیگر به روستای خورهه منتهی می‌شود، برسید. فاصله‌ی این دوراهی تا خورهه حدود پنج کیلومتر است.