ورزش یکی از مهم‌ترین اصول در زندگی محسوب می‌شود؛ به‌نوعی یک معجزه است که در فرد تکاپو و تلاش ایجاد می‌کند. همچنین به فرد نشاط و شادی می‌دهد؛ گویی هر کسی بعد از انجام تمرینات ورزشی می‌خواهد پرواز کند. اگر به ورزش‌ و ورزشکاران علاقه‌مند هستید یا دنبال دیدن افتخارات آن‌ها و دانستن تاریخچه المپیک می‌گردید، بازدید از موزه ملی ورزش گزینه مناسبی برایتان خواهد بود. شما با گشت‌وگذار در طبقات و قسمت‌های مختلف این موزه می‌توانید از خاطرات افتخارآفرینی ورزشکارانی که توانسته‌اند پرچم پرافتخار کشورمان را به‌اهتراز در‌آوردند، دیدن کنید. در این مطلب سری به موزه ملی ورزش، یکی از بهترین موزه‌ها و مکان های تفریحی تهران می‌زنیم.

تاریخچه موزه ملی ورزش

موزه ‌ملی‌ ورزش، المپیک و پارالمپیک تهران را در بهمن ماه سال 1397 همزمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی‌ ایران در محل کمیته‌ ملی ‌المپیک سابق افتتاح کردند. طرح اولیه شکل‌گیری آن سال 1375 یعنی زمانی‌که مصطفی ‌هاشمی‌طبا و سیدامیر‌ حسینی رییس و دبیر‌کل‌ کمیته ‌ملی‌ المپیک بودند، در این کمیته مطرح شد. طی دو دهه ‌گذشته و باوجود ارایه طرح‌های تکمیلی در دوره‌های مختلف عضویت کمیته ‌ملی ‌المپیک ایران در شبکه‌های موزه  IOC افتتاح موزه به‌سرانجام نرسید.

موزه ملی ورزش دارای سه طبقه مجزا است که راهنمای‌ موزه همه طبقات را به شما نشان داده و توضیح می‌دهد. او در وهله اول شما را با المپیک و تاریخچه جذابش آشنا می‌کند. معمار و طراح موزه ملی ورزش مهندس یاوری است. طبقه همکف ورودی موزه به‌حساب می‌آید. در طبقه اول شما شاهد روایت تاریخ المپیک خواهید بود. درواقع المپیک به جشنواره‌های ورزشی گفته می‌شود که به‌عقیده تاریخ‌نویسان برای اولین بار در یونان باستان انجام می‌شد و در اواخر قرن 19 میلادی مجددا احیا شد. ابتدا فقط ورزشکاران غیرحرفه‌ای حق شرکت در این مسابقات را داشتند؛ اما کم‌کم پای حرفه‌ای‌ها نیز به این عرصه باز شد.

حلقه‌های المپیک یا همان حلقه‌های‌ آبی، سیاه، زرد، قرمز و سبز یکی از شناخته‌شده‌ترین نمادها در دنیا هستند. کشورهایی که در بازی‌های المپیک شرکت دارند، شامل آمریکای شمالی و جنوبی به‌عنوان یک منطقه همراه آفریقا، استرلیا و اروپا هستند. براساس منشور المپیک نماد آن نمایانگر فعالیت جنبش، بیانگر اتحاد پنچ قاره و دیدار ورزشکاران از سراسر دنیا برای بازی‌های المپیک است. امسال بازی‌های المپیک 2020 در کشور توکیو برگزار می‌شود.

طبقه اول موزه ملی ورزش

در این طبقه همان‌طورکه گفته شد تاریخچه المپیکی ورزش ایران از المپیک 1896 آتن تا امروز که‌ در آستانه ‌المپیک 2020 هستیم، روایت می‌شود. دراین‌میان به المپیک 1948 که اولین حضور کاروان ایران در المپیک بود، به‌طور ویژه پرداخته شده ‌است. طبقه اول مجموعه المپیک و پارالمپیک را در برمی‌گیرد که شامل تالار المپیک باستان، تالار جنبش المپیک، تالار اصول‌ و نشانه‌های المپیک، تالار معرفی ورزش‌های المپیک و پارالمپیک، تالار کمیسیون‌های المپیک، تاریخ‌نگار المپیک و پارالمپیک و تالار هدایا است.

تالار المپیک باستان

در این تالار رشته‌های ورزشی المپیک باستان و تاریخچه المپیک باستان معرفی می‌شود. بازی‌های المپیک باستان شامل پنچ رشته بود:

1-مشت‌زنی

2-ارابه‌رانی چهار اسبه

3-پنتاتلون یا ورزش‌های پنچ‌گانه شامل: دو 200 متر، پرش طول، پرتاب نیزه، پرتاب دیسک و کشتی

4-دویدن با لباس رزم شامل سپر و دیگر ادوات رزم

5-پانکرایتوم (ترکیبی از مشت‌زنی و کشتی)

در دیگر قسمت تالارها انواع مشعل‌های مختلف تابستانی و زمستانی المپیک را مشاهده می‌کنید. همچنین در قسمت تاریخ‌نگار المپیک روی دیوارهای موزه ملی ورزش نوشته‌هایی را می‌بینید که در مورد شخص معروف پیردوکوبرتن است. ایشان متولد اول ژانویه 1863 در پاریس و درگذشت دوم سپتامبر 1937 در ژنو سوییس هستند. بازی‌های المپیک در سال 1948 میلادی توسط پیردوکوبرتن فرانسوی بازآفرینی ‌شد. کوبرتن و گروهی از دوستانش در روز 23 ژوئن سال 1948 کمیته بین ‌المللی المپیک را با هدف پایان بخشیدن به بخشی از بحران‌های اجتماعی آن روزگاران مانند آثار روانی جنگ‌های جهانی ازطریق بازی‌های المپیک در دانشگاه سوربن پاریس بنا کردند. کوبرتن سعی‌کرد به‌وسیله احیای بازی‌های المپیک به اهداف آموزشی خود جامه عمل بپوشاند. او ورزش را مدرسه دموکراسی و مهم‌ترین وظیفه جنبش المپیک را حمایت از ورزش می‌دانست. اهداف چهارگانه جنبش المپیک در زیر معرفی شده است.

الف-ترویج و پرورش ویژگی‌های اخلاقی و جسمانی که اساس ورزش هستند.

ب-تعلیم‌وتربیت جوانان ازطریق ورزش با هدف ساختن دنیایی سرشار از صلح‌ و دوستی

د- انتشار و ترویج اصول المپیک در سراسر جهان برای صلح جهانی

ج-گردآوردن ورزشکاران جهان هر چهار سال ‌یکبار درجشنواره‌ای به‌نام بازی‌های المپیک

یکی دیگر از نوشته‌های روی دیوار که مخاطب را به‌خود جذب می‌کند، شعار المپیک است که می‌گوید: سریع‌تر، بالاتر و قوی‌تر که اغلب زیر پرچم‌های المپیک نیز نوشته می‌شود. این شعار توسط کشیشی به نام دیدن (DIDEN) فرانسوی، از دوستان کوبرتن، ارایه شده است. این اصول اساس رسیدن به بهترین سطح در ورزش هستند. از دید کوبرتن موفقیت به‌تنهایی هدف نیست بلکه وسیله‌ای برای رسیدن به جایگاهی بالاتر و بهتر است.

در قسمتی دیگر از تالار‌ها مسکات‌های المپیک و پارالمپیک را مشاهده می‌کنید. آن‌ها عروسک‌هایی جذاب و دوست‌داشتنی هستند که هریک نماد خاص کشوری را نشان می‌دهند.

طبقه دوم موزه

در طبقه دوم موزه ملی ورزش هم به تاریخ ورزش ایران (کهن و نوین) پرداخته می‌شود. طبقه دوم شامل تاریخ ورزش باستان ایران، تالار ورزش نوین ایران، تالار ورزش‌های کهن ‌ایران، تالار نام‌آوران، تالار ورزش‌های حرفه‌ای، تالار پهلوانان و تالار رسانه است. ابتدا تاریخ 11 هزار ساله ورزش کهن معرفی می‌شود. سپس تاریخ ورزش نوین ‌کشور را می‌بینید که پیشینه آن به سال 1306 باز می‌گردد.

هریک از این تالارها هم به‌معرفی ورزشکاران حرفه‌ای و قدیمی پرداخته‌اند و شما عکس‌های ورزشکاران قدیمی بانوان و مردان ایرانی را مشاهده خواهید کرد. در این موزه افتخارات قهرمانان را در 30 ویترین می‌بینید که از این تعداد هشت ویترین به نشان‌های‌ قهرمانان، هشت ویترین به جام‌های قهرمانی در رقابت‌های مختلف و مابقی به ‌آثارها و یادبودها اختصاص دارد. کمی جلوتر از افتخارات قهرمانان شما مجسمه‌های مومی ساخته ‌شده از قهرمانان المپیک را خواهید دید.

این مجسمه‌ها متعلق به جهان‌پهلوان «غلام‌رضا تختی» دارنده یک طلا و دو نقره المپیک و دو طلا و دو نقره جهان در کشتی آزاد، «عبداله موحد» دارنده پنج مدال طلای جهان و یک طلای المپیک در کشتی آزاد، «رسول خادم» دارنده دو طلا و یک نقره جهان و یک طلا و یک برنز المپیک در کشتی آزاد، «بهداد سلیمی» دارنده یک نشان طلای المپیک و دو طلا، یک نقره و یک برنز جهان و سه طلای بازی‌های آسیایی در وزنه‌برداری و «سیروس قایقران» کاپیتان مرحوم سال‌های دور تیم ملی فوتبال ایران است.

بخشی از موزه به افتخارات زنان ایرانی اختصاص دارد که آن را در سه بخش مجزا ساخته‌اند. شما در یکی از بخش‌ها تاریخچه فدراسیون اسلامی ورزش بانوان را می‌خوانید. کمی جلوتر افتخارات و عکس ورزشکار زن ایرانی ساره جوانمردی را مشاهده می‌کنید که چطور از کودکی با معلولیت مواجه بود ولی هرگز اجازه نداد تا شرایط جسمی منجر به کناره‌گیری‌اش از فعالیت‌های اجتماعی شود.

قسمت راهرو سالن

در قسمت راهرو و مرکز سالن شما پرچم‌های المپیک را مشاهده می‌کنید که از پنچ حلقه به رنگ‌های‌ آبی، زرد، مشکی، سبز و قرمز که روی زمینه‌ای سفید نقش بسته‌اند، تشکیل شده‌ است. رنگ آبی در سطح بالاتر و در طرف چپ، نزدیک به میله پرچم قرار می‌گیرد. این پرچم در مراسم افتتاحیه بازی‌های المپیک وارد استادیوم می‌شود و با نواختن سرود المپیک به‌اهتراز درمی‌آید. سپس مدت 15 روز و طی برگزاری بازی‌ها در استادیوم قرار می‌گیرد تا در مراسم اختتامیه پایین‌ کشیده شود. این پرچم طی مراسم ویژه‌ای به برگزارکنندگان دوره بعدی بازی‌های المپیک تحویل داده می‌شود. پرچم المپیک نخستین بار در بازی‌های المپیک 1920 آنتورپ بلژیک به‌اهتراز درآمد. پرچم و نماد المپیک مظهر اتحاد و تجمع قهرمانان سراسر جهان در بازی‌های المپیک است.

موزه ملی ورزش کجاست

موزه ملی ورزش در خیابان سئول، بالاتر از بزر‌گراه نیایش و بالاتر از درب غربی مجموعه ورزشی انقلاب (روبروی دوربرگردان) واقع شده که کمتیه ملی المپیک نام دارد.

نحوه دسترسی به موزه

برای رسیدن به موزه ملی ورزش اگر می‌خواهید با بی‌آرتی و مترو بروید، ابتدا باید با استفاده از مترو به ایستگاه نواب یا توحید رفته و از آنجا بی‌آرتی‌های پایانه افشار را (سامانه چهار تندرو) به‌سمت بالا سوار شوید. در ایستگاه آتی‌ساز پیاده شده، به‌طرف خیابان سئول رفته و ازآنجا پس از یک ‌ربع پیاده‌روی بعد از مجموعه ورزشی انقلاب به موزه ملی ورزش می‌رسید. اگر می‌خواهید با وسیله نقلیه و تاکسی به آن‌جا بروید، باید به خیابان سئول و بالاتر از بزرگراه نیایش رفته و روبروی دوربرگردان مقابل کمیته ملی المپیک پیاده شوید.

چه موقعی به موزه ملی ورزش برویم؟

این موزه امسال (98) به‌تازگی افتتاح شده‌ است و شما باید برای بازدید با روابط‌عمومی موزه به شماره تلفن کمیته ملی المپیک 26203430 هماهنگ کنید. فعلا ورودی برای بازدیدکنندگان رایگان است.

کلام آخر

یکی از موارد جذابی که شما در این موزه یاد می‌گیرید، این است که چطور ورزشکاران و قهرمانان کشور با تلاش به موفقیت‌های بیشتری دست یافتند و از پس هر شکست ناامید نشدند و رو به جلو حرکت کردند. درواقع به نقل‌قول از کوبرتن فقط پیروزی در زندگی شرط نیست، بلکه اصل تلاش است؛ فقط غلبه‌بر حریف مهم نیست، بلکه اصل خوب نبرد کردن است.

دیدن از این موزه را به همه علاقه مندان و ورزشکاران پیشنهاد میکنیم.